Cảm âm ca khúc ‘Chiếc Lá Thu Phai’ của Trịnh Công Sơn: bóng tà cuộc đời đã hằn vết, làm sao để níu kéo tình yêu?

Ai cũng biết đặc trưng của mùa thu là những chiếc lá vàng, ai cũng biết đời người là hữu hạn, nhưng có mấy khi người ta liên hệ hai thứ này với nhau. Với nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, tới một ngày, khi đã trải qua nhiều thăng trầm của cuộc sống, ông bỗng nhận ra đời người cũng chỉ như một chiếc lá, có lúc thắm thì cũng sẽ tới lúc phai tàn; tới một mùa thu chiếc lá cuộc đời cũng sẽ tàn phai, khi ánh nắng mặt trời lụi tắt trong đôi mắt ta thì ánh sáng nào sẽ chiếu tiếp trên lối đi của sinh mệnh cũng là nỗi băn khoăn của mọi kiếp người.

videoinfo__video3. dkn.tv | | __

Trịnh Công Sơn sáng tác cho tất cả mọi người nghe, nhưng không phải sáng tác cho tất cả mọi người hát, cho nên mới có một Khánh Ly và sau đó là một Tuấn Ngọc, rồi sau này tới Hồng Nhung, Bằng KIều. Nói cách khác, bài hát của Trịnh Công Sơn rất kén người hát, số người hát ca khúc Trịnh Công Sơn thành công có thể đếm trên đầu ngón tay.

Đối với người nghe thì ngược lại, ca khúc Trịnh Công Sơn không kén người nghe nên số lượng thính giả yêu dấu ca khúc của ông rất phần đông, số người hát amateur những ca khúc của ông cũng rất phần đông, có khi còn lập thành những nhóm hay câu lạc bộ nhạc Trịnh ở khắp nơi .

“Chiếc lá thu phai”, ca sĩ Tuấn Ngọc thể hiện:

videoinfo__video3. dkn.tv | | __

“Chiếc lá thu phai”, ca sĩ Bằng Kiều thể hiện:

videoinfo__video3. dkn.tv | | __
Ai hát Trịnh Công Sơn đều muốn cảm kích ông, hát cho người theo dõi ; hát cho tự mình nghe, và hát cả cho ông nghe nữa. Sinh thời, Trịnh Công Sơn chắc cũng biết điều này. Nhưng ông có vẻ như là một nhạc sĩ rất kín tiếng lặng thầm với công chúng ; ông đã bỏ hết nỗi niềm của ông vào những nhạc phẩm rồi. Từng khúc hát lời ca, Trịnh Công Sơn gửi gắm vào đó những triết lý nhân sinh và sự cảm nhận riêng tư của cá thể mình .
Trong “ Chiếc lá thu phai ”, ông đã biết rằng yêu là khổ, nhưng vẫn cứ yêu ; biết rằng chỉ có ngốc nghếch mới lao vào tình yêu, nhưng vẫn cứ lao vào ; biết rằng người sẽ không ở lại với ta, nhưng vẫn cứ nỗ lực níu kéo và sau đó tự dằn vặt bản thân mình :

Người đâu mất người
Đời tôi ngốc dại
Tự làm khô héo tôi đây

Sự tươi tắn của cuộc sống không hề lê dài mãi mãi. Dù tâm hồn có tươi tắn thế nào, dù có buồn hay vui trong những ngày đã qua, thì tới một ngày kia, ta cũng sẽ phát hiện ra rằng mình đã sang tới dốc bên kia của cuộc sống và không hề quay lại được nữa, ta bỗng “ giật mình ôi chiếc lá thu phai ” .

Chiều hôm thức dậy
Ngồi ôm tóc dài
Chập chờn lau trắng trong tay

Ta chợt nhận ra thời hạn còn lại cho ta không còn là bao nhiêu. Nên ta vội vội vàng vàng, gói ghém lại những gì đã có, tận thưởng những gì ta đang có, và chờ đón những điều chắc như đinh sẽ xảy ra nhưng không biết khi nào mới xảy ra. Cuộc chờ đón này thật chẳng có gì vui tươi nhưng đó là quy luật, không ai hoàn toàn có thể tránh khỏi

Về thu xếp lại
Ngày trong nếp ngày
Vội vàng thêm những lúc yêu người
Cuồng phong cánh mỏi
Về bên núi đợi
Ngậm ngùi ôi đá cũng thương thay

Khi đã đến lúc ta buông bỏ được tổng thể mọi điều ràng buộc trong đời sống thì ta phát hiện xung quanh mình còn có những niềm vui khác và những nỗi đau sinh ly tử biệt khác :

Nằm nghe giữa trời
Giòn vang tiếng cười
Điệu kèn ai buốt trong tôi

Cho dù ta phải từ bỏ tổng thể những điều quen thuộc mà ra đi nhưng ta biết rằng đó chưa phải là trọn vẹn kết thúc. Mối quan hệ nhân duyên sẽ mang ta trở lại với quốc tế này, để ta một lần nữa lại được sống ngập trong những buồn vui của tình đời, tình người :

Mùi hương phấn người
Một hôm nhớ lại
Hẹn ngày sau sẽ mua vui

Theo nhà nghiên cứu Lê Hải Đăng, “ Chiếc Lá Thu Phai ” của Trịnh Công Sơn có mang theo Thiền tính, ông nghiên cứu và phân tích :
“ Chiếc lá thu phai ” là một trong những sáng tác Trịnh Công Sơn viết vào tiến trình nửa sau của cuộc sống, khi dâu bể, thăng trầm đã đi qua để lại thưởng thức thâm thúy về con người, tình yêu và số phận … Nửa trước với niềm đam mê, tột cùng cháy bỏng cùng khổ đau về số phận đời mình đã lưu lại trên tác phẩm, còn nửa của những chiêm nghiệm, từng trải để lại phía sau trên tư tưởng nghệ thuật và thẩm mỹ, xét con người với tư cách của một hiện hữu tại thế …
Đến “ Chiếc lá thu phai ”, chủ nghĩa lãng mạn với niềm đam mê cháy bỏng một thời không còn phát tác trong toàn cảnh của một tâm cảnh đã khác. Bóng tà của tuổi đời và bóng người của tuổi trời đã hằn vết, in bóng xuống đời tác phẩm. “ Chiếc lá thu phai ” bỗng từ sự giục giã tự thân trở lại cội nguồn, lay động những cảm thức trần gian, tự nhiên trong cuộc sống mỗi người vốn thế .

Về đây đứng ngồi
Đường xa quá ngại
Để lòng theo chút nắng bên ngoài
Mùa xuân quá vội
Mười năm tắm gội
Giật mình ôi chiếc lá thu phai

“ Chiếc lá ” ấy chẳng khác nào “ Công án ” Thiền làm tác giả “ hoát nhiên đại ngộ ”, buông trôi một cách tuyệt vời cho khoảnh khắc đất trời và tạo vật hòa quyện vào nhau. ”
Dù sao đi nữa, người nghe nhạc Trịnh cũng không bắt buộc mình phải hiểu tường tận hết những điều ông muốn nói qua bài hát ; riêng việc được đắm mình trong nhạc phẩm của ông cũng đã là những thời gian và phần thưởng quý giá cho mỗi thính giả tất cả chúng ta rồi. Ngay trong vô vọng, Trịnh Công Sơn cũng đã để lại cho tất cả chúng ta một lời nhắn không hề tầm thường :

“Hẹn ngày sau sẽ mua vui”

Trước khi ra đi, mỗi tất cả chúng ta hãy vững tin sẽ có ngày hội ngộ !

“Chiếc lá thu phai” do một số ca sĩ tiêu biểu khác thể hiện:

videoinfo__video3. dkn.tv | | __
videoinfo__video3. dkn.tv | | __

videoinfo__video3. dkn.tv | | __
Hoài Ân

Source: https://nhacchuong.net
Category: Bảng xếp hạng nhạc chuông