Tân Nhạc VN – Nhạc Ngoại Quốc Lời Việt – Nhạc Phổ Thông – “Đồng Xanh” (“Greenfields”) – Terry Gilkyson, Richard Dehr, Frank Miller, Lê Hựu Hà

Đọc những bài cùng chuỗi, xin click vào đây .
Chào những bạn ,
Hôm nay mình ra mắt đến những bạn nhạc phẩm “ Đồng Xanh ” ( “ Greenfields ” ) của những nhạc sĩ Terry Gilkyson, Richard Dehr, Frank Miller, và Lê Hựu Hà .

“Greenfields” được ba nhạc sĩ Terry Gilkyson, Richard Dehr và Frank Miller sáng tác và thu âm năm 1956 nhưng không thành công. Bốn năm sau, ban nhạc “The Brothers Four” soạn hòa âm lại, thu âm, và phát hành, strong>“Greenfields” mới được xếp hạng 2 nằm trong “Top 40” trong vòng 20 tuần.

Bạn đang đọc: Tân Nhạc VN – Nhạc Ngoại Quốc Lời Việt – Nhạc Phổ Thông – “Đồng Xanh” (“Greenfields”) – Terry Gilkyson, Richard Dehr, Frank Miller, Lê Hựu Hà

“The Brothers Four” là một nhóm chuyên về dòng nhạc American Folk, được thành lập năm 1957 ở thành phố Seattle, tiểu bang Washington, nổi tiếng với nhạc phẩm “Greenfields”.

Bob Flick, John Paine, Mike Kirkland, và Dick Foley gặp nhau tại “University of Washington”, họ đều là thành viên của Phi Gamma Delta Fraternity năm 1956, vì thế nên họ lấy tên là “The Brothers Four”. Lần trình diễn chính thức đầu tiên của họ là kết quả của một vụ đột phá năm 1958 do một thành viên chống đối khác xếp đặt cho một người gọi cho họ, giả vờ là từ câu lạc bộ Seattle’s Colony Club, mời họ đến để chơi thử cho sự tuyển chọn trong một show diễn sắp tới. Dù rằng họ sẽ không được chờ đợi ở câu lạc bộ, nhưng họ sẽ được cho chơi thử vài bài, và sau đó họ được mời trình diễn. Bob Flick nhớ lại hôm đó họ chỉ được trả lệ phí “bằng bia”.

greenfield_B4

Họ đến San Francisco năm 1959, nơi đây họ gặp Mort Lewis, quản trị của Dave Brubeck. Mort Lewis trở thành quản trị của họ và sau đó trong năm đã ký công tra cho họ với hảng Columbia Records. Bài hát thứ hai của họ, “ Greenfields ”, được phát hành tháng 1 năm 1960, hit # 2 trên bảng sắp hạng, bán ra trên 1.000.000 bản, và nhận phần thưởng đĩa vàng bởi RIAA .
Album tiên phong của họ, “ Brothers Four ”, phát hành gần cuối năm nằm trong “ Top 20 ”. Những điểm chói sáng của họ phải được kể đến là bài “ The Green Leaves of Summer ”, được trình diễn trong phim “ The Alamo ” do tài tử John Wayne đóng, chiếm giải Academy Awards năm 1961, và album thứ ba của họ, “ BMOC / Best Music On / Off Campus ”, nằm trong “ Top 10 ”. Họ còn thu âm bài hát nền cho phim “ Five Weeks in a Balloon ” năm 1962 và bài hát nền cho chương trình Hootenanny, “ Hootenanny Saturday Night ” của ABC năm 1963
Mike Kirkland rời nhóm năm 1969, và được thay thế sửa chữa bởi Mark Pearson, một thành viên “ University of Washington ” khác. Năm 1971 Mark Pearson rời nhóm và được sửa chữa thay thế bởi Bob Haworth, người sống sót với nhóm đến năm 1985 vì sự trở lại của Mark Pearson. Dick Foley rời nhóm năm 1990 và được sửa chữa thay thế bởi Terry Lauber. Sau bao cuộc đổi dời và 58 năm trình diễn, nhóm vẫn sống sót hoạt động giải trí cho đến nay .
Năm 1960, ban “ Les Compagnons de la Chanson ” của Pháp thu âm và phát hành một phiên bản mới của “ Greenfields ” – “ Verte Campagne ” do R.Varnay và R. Mamoudy viết lời .
Năm 1973, nhạc sĩ Lê Hựu Hà sáng tác lời Việt, “ Đồng Xanh ”, cho “ Greenfields ” .

greenfield1

Nhạc phẩm “Greenfields” (Nhạc sĩ Terry Gilkyson, Richard Dehr, Frank Miller)

Once there were green fields kissed by the sun
Once there were valleys where rivers used to run
Once there were blue skies with white clouds high above
Once they were part of an everlasting love
We were the lovers who strolled through green fields

Green fields are gone now, parched by the sun
Gone from the valleys where rivers used to run
Gone with the cold wind that swept into my heart
Gone with the lovers who let their dreams depart
Where are the green fields that we used to roam?

I’ll never know what made you run away
How can I keep searching when dark clouds hide the day
I only know there’s nothing here for me
Nothing in this wide world, left for me to see

But I’ll keep on waiting till you return
I’ll keep on waiting until the day you learn
You can’t be happy while your heart’s on the roam
You can’t be happy until you bring it home
Home to the green fields and me once again.

greenfield_Pháp

greenfield_Pháp1

Nhạc phẩm “Verte Campagne” (R.Varnay và R. Mamoudy)

Verte campagne. Où je suis né
Douce campagne. De mes jeunes années
La ville pleure. Et ses larmes de pluie
Dansent et meurent. Sur mon coeur qui s’ennuie
Et moi, je rêve de toi, oh mon amie.

Verte campagne. Que tu es loin
Douce campagne. De mon premier chagrin
Le temps s’efface. Pour moi, rien n’a changé
Deux bras m’enlacent. Parmi les champs de blé
Et moi, je rêve de toi, oh! mon amour.

Là, dans la ville toutes ces mains tendues
M’offrent des fleurs et des fruits inconnus
Et moi, je vais le long des rues perdues
Un air de guitare me parle de toi.

Verte campagne. Où je suis né
Douce campagne. De mes jeunes années
La ville chante. Eparpille sa joie
La ville chante. Mais je ne l’entends pas
Et moi, je rêve de toi, mon amour
Et moi, je rêve de toi, mon amour…

Nhạc phẩm “Đồng Xanh” (“Greenfields” – Nhạc sĩ Lê Hựu Hà)

Đồng xanh là chốn đây. Thiên đàng cỏ cây
Chìm trong bầy thú hoang. Vui đùa trong nắng hây
Đây những con suối vắng. Đang phơi mình bên lùm cây
Đây những dòng nước mát. Khẽ trôi êm về thung lũng
Và những đôi nhân tình đang lắng hồn dưới mây chiều

Đồng xanh giờ vắng đi. Với trời lãng quên
Còn đâu bầy thú hoang. Đã vui đùa trong nắng êm
Đâu những bờ suối vắng. Phơi mình bên lùm cây
Đâu những dòng nước mát. Khẽ trôi êm về thung lũng
Và những đôi nhân tình nay đã lìa chốn xưa rồi

Ta yêu đồng xanh. Như đã yêu từng con người
Ta thương đôi tình nhân kia. Như gió thương làn mây trời
Nhưng sao giờ đây. Nào thấy ai chung quanh ta
Đất trời như bãi tha ma. Trên đồng hoang khô cháy

Giờ ta còn đứng đây. Giữa trời hắt hiu
Đời không còn chút vui. Đã khô cằn trong trái tim
Sao ta còn đứng mãi. Như người tình mong chờ ai
Sao ta còn đứng mãi. Lắng nghe tâm hồn tê tái
Và đã bao lâu rồi ta đứng chờ giữa cánh đồng.

Dưới đây mình có bài :
– GREENFIELDS ( Đồng Xanh ), Gilkyson, Dehr và Miller ( trích )
Cùng với 6 clips tổng hợp nhạc phẩm “ Đồng Xanh ” ( “ Greenfields ”, “ Verte Campagne ” ) do những ca sĩ nổi tiếng trên quốc tế trình diễn để những bạn tiện việc tìm hiểu thêm và chiêm ngưỡng và thưởng thức .
Mời những bạn ,
Túy Phượng
( Theo Wikipedia )

greenfield_HN1

GREENFIELDS ( Đồng Xanh ), Gilkyson, Dehr và Miller ( trích )
( Hoài Nam )
Những năm giữa thập niên 1960, tình nhân nhạc ngoại bang ở Hồ Chí Minh có lẽ rằng không ai là không biết tới bản Greenfields do ban tứ ca The Brothers Four trình diễn. Đây là một trong những ca khúc được yêu thích nhất trong nền nhạc phổ thông của Hoa Kỳ. Trước và sau năm 1975, Greenfields đã được khá nhiều tác giả đặt lời Việt, trong số ấy, theo cảm quan, nhận xét của riêng chúng tôi, bản của Lê Hựu Hà đạt nhất, được ưu thích nhất .
Mặc dù đi liền với tên tuổi của The Brothers Four, ban tứ ca nổi tiếng nhất của thể loại “ folk songs ”, nhưng bốn chàng ca nhạc sĩ này không phải tác giả, cũng không phải những người tiên phong thu đĩa bản Greenfields .
Greenfields nguyên là một sáng tác của ba ca nhạc sĩ Terry Gilkyson, Richard Dehr và Frank Miller, trình diễn dưới nghệ danh “ Terry Gilkyson and The Easy Riders ”. Greenfields được ba người viết và thu đĩa năm 1956, nhưng đã không gây được tiếng vang. Phải đợi gần 4 năm sau, khi được The Brothers Four soạn hòa âm lại và thu đĩa, Greenfields mới lên tới hạng 2, và đứng trong Top 40 suốt 20 tuần lễ liên tục .

greenfield_HN2

The Brothers Four nguyên là bốn chàng sinh viên của Đại học tiểu bang Washington, cùng gia nhập câu lạc bộ sinh viên “ Phi Gamma Delta ”, trong đó mọi người coi nhau như huynh đệ vì vậy khi cùng nhau hợp thành một ban tứ ca vào năm 1956, họ đã lấy tên là “ The Brothers Four ” .
Lúc đó là thời kỳ phục hưng của nền nhạc folk, trường ĐH nào cũng có những nhóm tam ca, tứ ca, trình diễn tại những câu lạc bộ sinh viên, trong số đó The Brothers Four điển hình nổi bật nhờ tài chơi đàn, nghệ thuật và thẩm mỹ hòa âm phối khí, và quan trọng hơn cả là nghệ thuật và thẩm mỹ hợp ca, với hai giọng nam trung ( baritone ), một giọng nam cao ( tenor ), và một giọng trầm ( bass ) .
Năm 1957, The Brothers Four được hội quán Colony Club ở thành phố Seattle biết tiếng, mời tới trình diễn liên tục, với thù lao hầu hết là những ly bia !
Năm 1959, được sự khuyến khích của nhiều người, The Brothers Four quyết định hành động bỏ lỡ việc học tập, xuôi Nam tìm đường tiến thân. Tại San Francisco, họ suôn sẻ được một ông bầu ra mắt với hãng đĩa Colombia Records và được mời ký hợp đồng ngay .
Qua đầu năm 1960, đĩa single thứ hai của The Brothers Four là bản Greenfields đã lên tới hạng 2 toàn nước, và album đầu tay của họ trong đó có ca khúc này đã đứng trong Top 20 những album cháy khách nhất .
Chỉ trong một thời hạn ngắn, The Brothers Four đã trở thành tên tuổi lẫy lừng bậc nhất trong nền nhạc folk đương đại ( những năm cuối thập niên 1950 đầu thập niên 1960 ) .
* * *
Greenfields là một ca khúc có lời hát rất lãng mạn, đầy chất thơ, kể về tâm trạng của một người nhớ lại cánh đồng xanh tươi và những tháng ngày niềm hạnh phúc xưa cũ, mà nay trước mắt chỉ còn là đồng hoang khô cằn vì tình nhân đã ra đi, trong lòng thầm mong ngày gặp lại nhau, cho cánh đồng xanh trở lại …

Greenfields

I’ll never know what made you run away
How can I keep searching when dark clouds hide the day
I only know there’s nothing here for me
Nothing in this wide world, left for me to see

Xem thêm: Lời Bài Hát Thuyền Anh Ra Khơi, Lời Bài Hát Tình Ta Biển Bạc Đồng Xanh

Chỉ nội trong năm 1960, Greenfields do The Brothers Four thu âm đã bán được hơn 1 triệu đĩa, đem lại cho ban tứ ca này đĩa vàng tiên phong, và cũng là thành công xuất sắc lớn nhất trong sự nghiệp ca hát của họ. Trong giải âm nhạc Grammy năm 1961, The Brothers Four đã được xướng danh tranh giải “ Nghệ sĩ mới nổi xuất sắc nhất ” .
Tuy nhiên, tại miền Nam Nước Ta ngày ấy, do ảnh hưởng tác động văn hóa truyền thống của cựu “ mẫu quốc ” Pháp, với không ít người dân vẫn chọn Pháp Văn làm sinh ngữ chính, Greenfields được biết tới và ưu thích qua phiên bản tiếng Pháp Verte Campagne, trước khi bản Greenfields do The Brothers Four trình diễn được gia nhập vào Nước Ta .
Verte Campagne do R.Varnay và R.Mamoudy đặt lời, được ban hợp ca Les Compagnons de la Chanson thu đĩa vào mùa thu năm 1960 .

greenfield_HN3

Tương tự trường hợp của The Brothers Four, Les Compagnons de la Chanson ( Nhóm sát cánh của ca khúc ) nguyên là một ban hợp ca địa phương, xây dựng năm 1946 tại Lyon, Pháp. Năm 1952, họ tới Paris và như mong muốn được gặp nữ danh ca lịch sử một thời Édith Piaf ( chúng tôi đã ra mắt trong bài viết về bản La Vie en Rose ), được bà mời hát chung bản Les Trois Cloches ( Ba cái chuông ) và vụt nổi tiếng .
[ Les Trois Cloches về sau được đặt lời Anh với tựa The Three Bells, do ban tam ca The Browns ( ba anh chị em nhà Brown ) thu đĩa năm 1959, được xướng danh giải Grammy “ Ca khúc hay nhất trong năm ” và bán ra trên 1 triệu đĩa ]
Trong sự nghiệp của mình, Les Compagnons de la Chanson đã thu trên 350 đĩa hát, mỗi năm trình diễn khoảng chừng 300 xuất, xuất ở đầu cuối vào năm 1985 .
Nội dung phiên bản tiếng Pháp của Varnay và Mamoudy có phần khác với ca khúc nguyên thủy, chỉ giữ lại phần hoài niệm chốn xưa khi cùng với tình nhân rải bước trên những cánh đồng xanh dịu dàng êm ả, phần còn lại kể về những phồn hoa đô hội nơi thành phố, tương phản với cảnh đồng quê êm đềm trong quá khứ .

Verte Campagne

Verte campagne / Où je suis né
Douce campagne / De mes jeunes années
La ville pleure / Et ses larmes de pluie
Dansent et meurent / Sur mon coeur qui s’ennuie
Et moi, je rêve de toi, oh mon amie.

Verte campagne / Que tu es loin
Douce campagne / De mon premier chagrin
Le temps s’efface / Pour moi, rien n’a changé
Deux bras m’enlacent / Parmi les champs de blé
Et moi, je rêve de toi, oh! mon amour.

Là, dans la ville toutes ces mains tendues
M’offrent des fleurs et des fruits inconnus
Et moi, je vais le long des rues perdues
Un air de guitare me parle de toi.

Verte campagne / Où je suis né
Douce campagne / De mes jeunes années
La ville chante / Eparpille sa joie
La ville chante / Mais je ne l’entends pas
Et moi, je rêve de toi, mon amour
Et moi, je rêve de toi, mon amour…

Về phiên bản lời Việt của Greenfields, theo sự hiểu biết của chúng tôi, cố nhạc sĩ Y Vân là người viết tiên phong, với tựa Cánh Đồng Xanh, và được ban hợp ca Sao Băng trình diễn trong băng nhạc “ 20 Bản Tình Ca Bất Tử ”, nhạc ngoại bang do Y Vân hoặc Phạm Duy đặt lời, phát hành cuối thập niên 1960 ( hoặc đầu thập niên 1970 ) .
Còn phiên bản của Lê Hựu Hà có tựa Đồng Xanh được anh viết vào khoảng chừng năm 1973 – 1974 .
Lê Hựu Hà ( 1946 – 2003 ) là một trong những nhạc sĩ tiên phong của nền nhạc trẻ Nước Ta. Anh và nhạc sĩ bạn Nguyễn Trung Cang ( 1947 – 1985 ) nguyên là hai thành viên của ban nhạc trẻ Hải Âu, xây dựng năm 1963, được giới mộ điệu biết tới qua Đại hội Nhạc trẻ 1965 tổ chức triển khai tại Trường Trung học Taberd .
Cuối thập niên 1960, sau khi ca sĩ chính của ban là Thanh Lan tung cánh bay cao hơn xa hơn, ban Hải Âu tan rã, Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang cùng nhau xây dựng ban Phượng Hoàng vào năm 1970, được xem ban nhạc trẻ Nước Ta tiên phong – “ nhạc trẻ Nước Ta ” đúng nghĩa : nhạc Việt, lời Việt .
Những ca khúc lời Việt với giai điệu, tiết tấu của nhạc trẻ Tây phương tân tiến do hai người sáng tác như Tôi muốn, Thương nhau ngày mưa, Bước tình hồng, Yêu em, Hãy nhìn xuống chân … được trình diễn qua tiếng hát Elvis Phương với hòa âm phối khí độc lạ của ban Phượng Hoàng đã chinh phục cả một thế hệ trẻ .
Rất tiếc, sau 3 năm, Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang chia tay, ban Phượng Hoàng chấm hết sống sót. Tuy nhiên, tương tự như trường hợp ban The Beatles của Anh quốc, sau khi tan rã, hai cựu thành viên nòng cốt là John Lennon và Paul McCartney vẫn liên tục viết những ca khúc để đời, Lê Hựu Hà và Nguyễn Trung Cang cũng liên tục sáng tác riêng rẽ. Hai trong số những ca khúc nổi tiếng của Lê Hựu Hà viết sau khi chia tay Nguyễn Trung Cang là Hãy ngước mặt nhìn đời và Đôi khi ta muốn khóc. Bên cạnh đó, trong trào lưu Việt hóa những ca khúc ngoại bang nổi tiếng, Lê Hựu Hà đã đặt lời Việt cho nhiều ca khúc, trong số đó có bản Greenfields với tựa Đồng Xanh .
Như chúng tôi đã từng đưa ra nhận xét trong chương trình “ 70 Năm tình ca trong tân nhạc Nước Ta ”, phần nói về thời kỳ nhạc trẻ, sự tương phản giữa tư duy và cung cách sáng tác của Nguyễn Trung Cang và của Lê Hựu Hà hoàn toàn có thể so sánh với John Lennon và Paul McCartney của ban The Beatles : trong khi lời hát trong những ca khúc của Nguyễn Trung Cang thường bi quan yếm thế, giai điệu phức tạp, tiết tấu cầu kỳ, thì lời hát của Lê Hựu Hà đơn sơ, giai điệu êm đềm, tiết tấu dung dị nhẹ nhàng hơn .
Cho nên Lê Hựu Hà thường chọn những ca khúc ngoại bang nhẹ nhàng êm đềm như Greenfields, Yesterday để đặt lời Việt. Nhất là bản Greenfields, một bản rất thích hợp với khuynh hướng và cảm quan nghe nhạc của người Việt .
Có thể viết mà không sợ quá lời, nếu chỉ so sánh lời hát giữa phiên bản và ca khúc nguyên thủy, bản Đồng Xanh của Lê Hựu Hà “ trung thành với chủ ” hơn hẳn bản Verte Campagne của Varnay và Mamoudy. Bởi Lê Hựu Hà vừa trình diễn được những hình ảnh trong nội dung ca khúc nguyên thủy vừa truyền đạt được ý chính của toàn bài hát, mà không bị gượng ép về ngôn từ .

Đồng Xanh

Đồng xanh là chốn đây / Thiên đàng cỏ cây
Chìm trong bầy thú hoang / Vui đùa trong nắng hây
Đây những con suối vắng / Đang phơi mình bên lùm cây
Đây những dòng nước mát / Khẽ trôi êm về thung lũng
Và những đôi nhân tình đang lắng hồn dưới mây chiều

Đồng xanh giờ vắng đi / Với trời lãng quên
Còn đâu bầy thú hoang / Đã vui đùa trong nắng êm
Đâu những bờ suối vắng / Phơi mình bên lùm cây
Đâu những dòng nước mát / Khẽ trôi êm về thung lũng
Và những đôi nhân tình nay đã lìa chốn xưa rồi

Ta yêu đồng xanh / Như đã yêu từng con người
Ta thương đôi tình nhân kia / Như gió thương làn mây trời
Nhưng sao giờ đây / Nào thấy ai chung quanh ta
Đất trời như bãi tha ma / Trên đồng hoang khô cháy

Giờ ta còn đứng đây / Giữa trời hắt hiu
Đời không còn chút vui / Đã khô cằn trong trái tim
Sao ta còn đứng mãi / Như người tình mong chờ ai
Sao ta còn đứng mãi / Lắng nghe tâm hồn tê tái
Và đã bao lâu rồi ta đứng chờ giữa cánh đồng.

Trước năm 1975, Đồng Xanh được thu băng lần tiên phong qua thẩm mỹ và nghệ thuật trình diễn của ban hợp ca Mây Trắng do Lê Hựu Hà xây dựng sau khi ban Phượng Hoàng tan rã. Rất tiếc, ấn bản được phổ cập trên Internet lúc bấy giờ có chất lượng âm thanh rất kém .
Trong số những ca sĩ thu đĩa bản Đồng Xanh sau năm 1975 tại hải ngoại, hoàn toàn có thể nói Duy Quang hát đạt nhất. Bởi giọng của Duy Quang là giọng trầm, sở trường Duy Quang là hát nhạc êm, và đương nhiên không hề không nói tới trình độ nghệ thuật và thẩm mỹ của một ca sĩ chân truyền, cộng với năng lực phát âm tiếng Việt chuẩn xác .
( Hoài Nam )
oOOo

Green Fields – Nhóm Brothers Four (bản Live năm 1963 – bắt đầu ở phút 13:15):

Green Fields – Nhóm Brothers Four (CD quality):

Verte Campagne (Greenfields) – Nhóm Les Compagnons de la Chanson (bản tiếng Pháp):

Đồng Xanh (Greenfields) – Ca sĩ Trung Hành, Tuấn Dũng:

Đồng Xanh (Greenfields) – Ca sĩ Don Ho:

Đồng Xanh (Greenfields) – Ca sĩ Tuấn Ngọc, Bằng Kiều: