Trở lại với nhạc xưa

Sau năm 1975, gu chiêm ngưỡng và thưởng thức nhạc đã chia ra 3 mô hình, gồm nhạc đỏ, nhạc vàng và nhạc “ sến ” .

Nổi chìm nhạc “sến”

Nhạc đỏ là những bản nhạc cách mạng với giai điệu hùng tráng, ca từ can đảm và mạnh mẽ, sáng sủa, mang tính chiến đấu cao từ trong cuộc chiến tranh phổ cập ở cả miền Bắc lẫn miền Nam ( thời kỳ tạm chiếm ). Nhạc vàng, được hiểu là nhạc “ tiền chiến ”, là những sáng tác âm nhạc trước năm 1945, hầu hết là những ca khúc trữ tình, giai điệu nhẹ nhàng, trầm buồn, ca từ trau chuốt, lãng mạn, biểu lộ tình yêu đôi lứa. Nhạc “ sến ”, thông dụng ở miền Nam trong quá trình cuộc chiến tranh ở miền Nam trước năm 1975, hầu hết những bài hát này từ giai điệu đến ca từ đều rất buồn, bộc lộ tình yêu đôi lứa trong cảnh chia tay, tan vỡ hoặc nỗi buồn về thân phận, quê nhà chia cắt. Một số ca khúc nói về đời lính, tình yêu của lính trong toàn cảnh cuộc chiến tranh, nhìn tương lai sầm uất, nuối tiếc dĩ vãng, kỷ niệm … Nói chung, được quy cho cái mác nhạc “ não tình ” .
Ca sĩ Xuân Phú hát nhạc xưa tại phòng trà WE Ảnh: LEON TRAN

Ca sĩ Xuân Phú hát nhạc xưa tại phòng trà WE Ảnh: LEON TRAN

Bạn đang đọc: Trở lại với nhạc xưa

Nhưng thế nào là nhạc “ sến ” ? Có nhiều cách lý giải nhưng theo tôi, cách lý giải thuyết phục nhất thì thế này : Do đây là dòng nhạc sáng tác cho đại chúng, theo giai điệu boléro, hambanera, slow rock … mà hầu hết lấy điệu boléro làm chủ yếu, ca từ đời thường dễ hiểu, dễ thuộc, mang nặng tâm trạng của số đông kể cả thành thị lẫn nông thôn nên khi được những ca sĩ có chất giọng tương thích phổ cập trên những phương tiện đi lại truyền thông online thời bấy giờ thì rất dễ đi vào lòng người, lan tỏa nhanh thành một xu thế nhạc thị hiếu, cung ứng cho số đông. Phải nói rằng gạn lọc từ trong dòng nhạc này cũng có nhiều ca khúc tương thích với tâm trạng của nhiều người và chính cho nên vì thế nên được hát mọi lúc, mọi nơi, không riêng gì với người lớn tuổi mà cả giới trẻ, đặc biệt quan trọng là giới “ tầm trung ” .
Giới “ tầm trung ” thời đó là ai ? Đó là giới có trình độ văn hóa truyền thống thấp, xuất thân từ nông thôn, do cuộc chiến tranh loạn lạc rời bỏ quê nhà lên TP HCM làm nghề ở mướn, giúp việc cho những mái ấm gia đình người Mỹ có vợ Việt hoặc mái ấm gia đình người Việt phong phú. Đa số thành phần này là những cô gái trẻ, thực trạng nghèo, đang trong độ tuổi yêu đương, lãng mạn, có người phải chia tay với tình nhân do thực trạng, có người bị phản bội …, nói chung là đầy tâm trạng, ẩn ức. Thời đó, TP HCM chưa có nước máy vào tận mỗi nhà, từng khu vực sử dụng chung một “ phông-tên nước ” công cộng, mở theo giờ giấc pháp luật, ban ngày nước chảy yếu, đêm hôm nước chảy mạnh nên những cô giúp việc được gọi là cô “ Sen ” hay Mỹ hóa thành “ Mari Sến ” mỗi tối phải mang đôi thùng ra xếp hàng theo thứ tự để hứng nước, rồi gánh về nhà chủ .

Trong lúc chờ hứng nước, những cô gái đồng cảnh ngộ, đồng tâm trạng này thường túm tụm từng nhóm, nói chuyện trên trời dưới đất, tâm sự mọi nỗi niềm, có cô cao hứng cất tiếng hát rồi nhiều cô hát theo và đó là những ca khúc đã đi vào lòng mỗi người, điệu boléro, ca từ phù hợp với tâm trạng như nói lên nỗi lòng mình, ước mơ, hoài bão… trong từng lời ca, ý nhạc. Và từ đó, những ca khúc điệu boléro dễ thuộc, dễ hát, dễ cảm được gọi là nhạc “Mari Sến”, lâu dần gọi tắt là nhạc “sến”.

Sau năm 1975, nhạc “ sến ” bị quy cho cái mác là nhạc “ não tình ” không tương thích với đời sống mới nên đã bị cấm. Nhưng rồi sau một thời hạn, những quán cafe đã mở lại loại nhạc này, người ta vẫn hát trong những buổi hoạt động và sinh hoạt, tiệc tùng của mái ấm gia đình. Sau đó nữa là những tiệm karaoke với đầu máy phát 5 số, 6 số trong list nhạc, cạnh những bài nhạc đỏ ( nhạc cách mạng ) chiếm đa phần là nhạc vàng và nhạc điệu boléro trước năm 1975 ( lúc bấy giờ được gộp chung là nhạc “ sến ” ). Theo cách gọi này, vô hình trung tới quy trình tiến độ thay đổi sau năm 1986, mô hình âm nhạc được phân loại lại theo “ đẳng cấp và sang trọng ” : nhạc đỏ, nhạc trẻ ( mới nổi ) và nhạc “ sến ” – đã gộp cả nhạc tiền chiến vào – dù cách gộp này rất khập khiễng bởi nhạc tiền chiến là một dòng nhạc riêng, sang trọng và quý phái, dành cho giới trung lưu, không phải là nhạc “ sến ” .

Khai phá làng giải trí

Theo từng quá trình, cơ quan chức năng đã “ gỡ nút thắt ” cho nhạc “ sến ”, lúc bấy giờ chỉ còn 1 số ít ít ca khúc trước năm 1975 chưa được phép thông dụng. Cùng lúc đó, không riêng gì có người sống ở miền Nam trước kia mà người miền Bắc giờ đây ngoài việc chiêm ngưỡng và thưởng thức nhạc cách mạng đã có thêm sự lựa chọn là thích nghe nhạc “ sến ”. Có nhu yếu, tức có người Giao hàng nhu yếu, nhiều show ca nhạc tổ chức triển khai ở TP.HN mời Chế Linh, Tuấn Vũ, Kim Anh, Thanh Tuyền, Phương Dung và sau này cả Duy Quang, Tuấn Ngọc, Ý Lan, Khánh Ly … về hát nhạc xưa thay cho cách gọi nhạc “ sến ”, coi như sự khám phá trong làng vui chơi về một dòng nhạc không hề quên béng. Những show diễn có ca sĩ xưa, hát nhạc xưa này đều cháy vé. Cùng lúc đó, ở TP TP HCM, những phòng trà như Văn Nghệ, Đồng Dao, Tiếng Tơ Đồng, Tiếng Xưa … cũng đua nhau mời những ca sĩ này về trình diễn. Riêng phòng trà Ân Nam liên tục có một dàn ca sĩ chuyên hát nhạc xưa, xem đây là nét đặc biệt quan trọng của một phòng trà đã tạo được dấu ấn riêng .
Nhạc “ sến ” hay nhạc xưa, tùy theo cách gọi và cách hiểu của mỗi người nhưng có một điểm chung là dòng nhạc này có nhiều bài ( chứ không phải hầu hết ) của những nhạc sĩ thành công xuất sắc với giai điệu boléro như : Trúc Phương, Hoài Linh, Minh Kỳ, Tuấn Khanh, Thanh Sơn, Lam Phương, Lê Dinh, Anh Bằng … đã nói lên đúng tâm trạng của số đông và nếu được miêu tả bởi những giọng ca tương thích thì sẽ thức tỉnh được những hoài niệm, hình bóng dĩ vãng, tâm trạng, tình yêu đôi lứa, mộng ước của nhiều thế hệ tiếp nối đuôi nhau nhau. Tất nhiên, mỗi người chiêm ngưỡng và thưởng thức nhạc xưa theo tâm trạng của riêng mình và cái hay cũng tùy theo thực trạng, thậm chí còn cả trong khoảnh khắc nào đó ta chợt phát hiện trong đời sống .
Và điều này hoàn toàn có thể lý giải vì sao gu chiêm ngưỡng và thưởng thức âm nhạc thời nay đã dần quay lại với rất lâu rồi .

Source: https://nhacchuong.net
Category: Bảng xếp hạng nhạc chuông

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (No Ratings Yet)
Loading...

Trả lời

Liên hệ với chúng tôi

Some text some message..
Link xoilac 1 anstad.com, Link xoilac 2 sosmap.net, Link xoilac 3 cultureandyouth.org, Link xoilac 4 xoilac1.site, Link xoilac 5 phongkhamago.com, Link xoilac 6 myphamtocso1.com, Link xoilac 7 greenparkhadong.com,