Lời Bài Hát Chuyến Đò Vĩ Tuyến, Lời Bài Hát Chuyến Đò Vỹ Tuyến

Tóm lược: “Chuyến Đò Vĩ Tuyến” là một bài hát do nhạc sĩ Lam Phương viết vào năm 1955 sau khi hiệp định Geneva chia đôi đất nước năm 1954 tại vĩ tuyến 17 bên sông Bến Hải. Bài hát là lời một cô gái đang mong chờ người yêu trên con đò bên bờ sông để đưa chàng qua vĩ tuyến về miền Nam thanh bình trù phú. Qua lời cô gái, tác giả biểu lộ bản chất nhân bản, hiền hòa, yêu thương đồng bào và đất nước của người miền Nam. Với cách diễn tả đặc sắc qua cách phối hợp tả cảnh và tả tình, nhạc sĩ Lam Phương cho thấy tài năng xuất chúng của ông ngay từ lúc còn trẻ tuổi.Bạn đang xem : Lời bài hát chuyến đò vĩ tuyến

*Nhạc sĩ Lam Phương viết bài ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” vào năm 1955, một năm sau khi Hiệp Định Geneva ký chia đôi quốc gia. Tôi có dịp trò chuyện với ông trực tiếp tại nhà riêng vào ngày 6 tháng 12 năm năm trước và được ông san sẻ những mẩu chuyện lý thú về những bản nhạc. Ông cho biết lúc ấy ông đọc tin tức trên báo về việc quốc gia chia đôi, buồn về chuyện đó, và có xúc cảm để viết bài ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến, ” một tuyệt tác phẩm mà gần sáu mươi năm sau vẫn còn làm rung động hàng triệu trái tim người Việt trên khắp địa cầu .Sau đây là vắn tắt tiểu sử nhạc sĩ Lam PhươngNhạc sĩ Lam Phương tên thật là Lâm Đình Phùng, sinh năm 1937 tại Rạch Giá, Kiên Giang. Năm 1958 ông nhập ngũ Quân lực Nước Ta Cộng hòa. Trở về dân sự một thời hạn, Lam Phương lại được lệnh tái ngũ. Ông gia nhập đoàn văn nghệ Bảo An, khi đoàn này giải tán, ông tham gia ban văn nghệ Hoa Tình Thương và sau cuối Biệt đoàn Văn nghệ Trung ương cho đến ngày mất miền Nam ( Wikipedia năm trước ). Ông rời Nước Ta cùng biết bao nhiêu người tị nạn cộng sản vào ngày 30 tháng 4 năm 1975. Ông sống ở Pháp và sống ở Hoa Kỳ cho tới ngày này .Nhạc sĩ Lam Phương viết khoảng chừng hai trăm bản nhạc. Nhiều bài nổi tiếng và rất được ưu thích như Kiếp Nghèo, Chuyến Đò Vĩ Tuyến, Tình Anh Lính Chiến, TP Buồn, Khúc Ca Ngày Mùa, và Chiều Tây Đô .Nguyên văn lời bài hát ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” như sau ( Nhạc Việt trước 75 ). Đêm nay trăng sáng quá anh ơi Sao ta lìa cách bởi giòng sông bạc hai màu Lênh đênh trên sóng nước mông mênh Bao đêm lạnh lẽo em chờ mong gặp bóng chàng Vượt rừng vượt núi đến đầu làng Đò em trong đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến Phương Nam ta sống trong thanh bình Tình ngát hương nồng nàn bên lúa vàng ngào ngạt dâng Ơ … ơi … hò … Giòng sông mơ màng và đẹp lắm Anh ơi ai nỡ chia đôi bờ để tình ta ngày tháng phải mong đợi Hò … hơ …. hò …. hơ … Em và cùng anh xây một nhịp cầu Để mai đây quân Nam về Thăng Long Đem thanh thản sưởi ấm muôn lòng Sương khuya rơi thấm ướt đôi mi Tim em lạnh lẽo như chiều đông ngoài biên thùy Ai gieo chi khúc hát lâm ly Như khơi niềm nhớ cuộc từ ly lòng não nùng Bùi ngùi nhìn cách xa ngàn trùng Giờ đây anh điêu linh nơi quê nhà đang chìm đắm Bao đêm thổn thức dưới trăng ngà Hồn đắm say chờ đón ngày anh về sưởi lòng nhau Ơ … ơi … hò … hò … ơi … ơi … hò Ơ … ơi … hò … hò … ơi … ơi … hò Như hầu hết những bài hát khác, lời nhạc thường bị sửa đổi, vô tình hay cố ý, và nhiều khi làm giảm hoặc mất hẳn ý nghĩa bài hát. Thí dụ như ” anh ” ( trong ” Giờ đây anh điêu linh nơi quê nhà đang chìm đắm ” ) bị sửa thành ” em ” làm biến hóa trọn vẹn ý nghĩa của bài hát. Tác giả Lam Phương xác nhận với tôi câu đó phải dùng ” anh ” mới đúng, như được ghi trong bản gốc bài nhạc .Trong bài này, tôi sẽ trình diễn nhận xét về nội dung và hình thức của ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến. ” Ngoài ra, như trong những bài viết về âm nhạc trước, tôi sẽ chú trọng luận bàn về những góc nhìn văn chương của lời nhạc. Tôi dùng ” người theo dõi ” để chỉ người nghe, người đọc, và người xem .A. Bối cảnh lịch sử dân tộc :Để hoàn toàn có thể hiểu rõ ý tưởng sáng tạo trong bài nhạc, ta nên có một chút ít khái niệm về toàn cảnh lịch sử dân tộc của câu truyện kể trong bài, và cũng là thực trạng lịch sử dân tộc quốc gia lúc Lam Phương viết bài hát .Năm 1954, cuộc cuộc chiến tranh Đông Dương chấm hết sau trận Điện Biên Phủ. Hiệp định Geneva được ký kết giữa cơ quan chính phủ Bắc Việt và Pháp, chia đôi quốc gia Nước Ta tại vĩ tuyến 17. Sông Bến Hải, chảy theo vĩ tuyến này và thường được dùng là ranh giới phân loại hai miền Nam Bắc. ( Wikipedia 2014 b )Hội nghị Geneva ( 26 tháng 4, 1954 – 20 tháng 7, 1954 ) là hội nghị xảy ra tại Geneva, Thụy Sĩ, có tiềm năng tìm cách xử lý những yếu tố về Đại Hàn và luận bàn sự khả thi đem lại độc lập cho Đông Dương. Về Đông Dương, hội nghị cho ra một bộ tài liệu gọi lả Hiệp Định Geneva ( Geneva Accords ). Các thỏa thuận hợp tác này trong thời điểm tạm thời chia Nước Ta thành hai vùng, vùng Bắc quản lý bởi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa theo chính sách cộng sản, và vùng Nam quản lý bởi Quốc Gia Nước Ta ( the State of Vietnam ), lúc ấy được chỉ huy bởi cựu hoàng Bảo Đại ( sđd. )Một bản Tuyên Bố Cuối Cùng của Họp Báo Hội nghị đề xuất một cuộc tổng tuyển cử vào tháng 7 năm 1956 để tạo ra một vương quốc Nước Ta thống nhất. Bản Tuyên Bố Cuối Cùng này chỉ công nhận sự thỏa thuận hợp tác và không được chính thức ký kết hoặc bỏ phiếu. Đặc biệt, những đại diện thay mặt của Quốc Gia Nước Ta và Hoa Kỳ không gật đầu bản Tuyên bố này ( sđd. )Hiệp Định Geneva, ra vào ngày 21 tháng 7 năm 1954, thiết lập những điều kiện kèm theo tương quan tới Nước Ta. Trong những điều kiện kèm theo này, có phần được cho phép dân chúng tự do chuyển dời giữa những vùng trong vòng ba trăm ngày. Kết quả là gần một triệu dân miền Bắc di cư vào Nam và chỉ có một trăm ngàn người Nam di cư ra Bắc năm 1954 – 1955 ( Lind 1999, 149 ) .Trong khi hầu hết mọi người miền Bắc di cư xuống Nam là thường dân, người trong Nam đi ra Bắc toàn là quân du kích cộng sản và mái ấm gia đình họ ( Huyen 1971, 249 ; Asselin 2013, 18-19 ). Số người miền Bắc di cư vào Nam còn nhiều hơn nếu cộng sản không nỗ lực cản trở việc ra đi của họ ( Asselin 2013, 20 ; Duiker 2000, 487 ; Huyen 1971, 248 – 249 ; Nixon 1985, 35 ). Lúc bấy giờ, chương trình cải cách ruộng đất đẫm máu đang diễn ra trên khắp vùng đồng quê miền Bắc. Giới chỉ huy Bắc Việt biết sự cải cách ruộng đất mối đe dọa sẽ biến những địa chủ và mái ấm gia đình họ chống lại chính quyền sở tại cộng sản. Họ ” sợ là nếu Sài gòn mở cuộc tiến công, những địa chủ ở miền Bắc sẽ là đội quân thứ năm tương hỗ phe địch ” ( Zhai 2000, 75 ). Tuy nhiên, họ không muốn hao tổn dân số, một yếu tố quan trọng trong việc bầu cử sau này, và không muốn bị mất mặt. Vì vậy, họ cố cản trở dân đi vào Nam. Chính quyển cộng sản Bắc Việt ngăn cản dân chúng di cư vào Nam bằng nhiều thủ đoạn. Một thí dụ cho thấy sự ngăn cản này là vụ nổi dậy Quỳnh Lưu. Nông dân phản đối ” việc khước từ không cho quyền đi vào Nam …, và sự trừng phạt nặng nề những người đã cố đi ” ( Nutt 1970, 3 ). ” ân làng chống đối là họ đã bị những viên chức cơ quan chính phủ ngăn cản không cho di cư vào Nam ” ( Duiker 2000, 486 – 487 ) .Trong cuộc di cư từ Bắc vào Nam, nhiều mái ấm gia đình phải phân tán vì nhiều người không muốn rời bỏ quê nhà hoặc ruộng vườn, gia tài. Ngoài ra, có nhiều trường hợp người đi trước và người thân trong gia đình đi sau, nhưng bị cản trở và đành phải bị ở lại khi thời hạn di cư chấm hết. Bài hát ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” nói lên trường hợp đó cho một cặp tình nhân .B. Bài hát miêu tả thực chất nhân bản yêu thương đồng bào của dân miền Nam qua những biến thể tâm tư nguyện vọng cô gáiBài hát nói về cảnh chia tay của hai tình nhân vào thời quốc gia bị chia đôi theo Hiệp Định Geneva năm 1954. Hai người dự trù di cư vào Nam trong khoảng chừng thời hạn 1954 – 1955 qui định bởi Hiệp Định Geneva. Cô gái vào Nam trước và chàng sẽ đi sau vì chàng phải mắc bận sắp xếp việc ở quê nhà. Theo dự trù, cô gái sẽ ra chỗ hẹn bên bờ sông Bến Hải để đón chàng qua vĩ tuyến vào Nam .Như trong hầu hết những tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật, tác giả mượn lời cô gái và giàn dựng câu truyện để diễn đạt sáng tạo độc đáo của chính mình. Khán giả từ từ hiểu rõ câu truyện và những tham vọng của cô qua những lời cô kể lể tâm sự trong lúc chờ tình nhân trong con đò bên sông. Bằng ngôn từ đơn giản và giản dị, đơn sơ, nhưng đầy tình cảm, cô gái miêu tả tâm trạng mình. Tác giả không cho biết cô gái có phải là cô lái đò hay không, nhưng chuyện đó không quan trọng. Tuy nhiên, qua diễn biến kể lể trong bài, ta hoàn toàn có thể hiểu cô gái chỉ dùng con đò là phương tiện đi lại để đưa hai người qua vĩ tuyến vào Nam .Theo nội dung, bài hát hoàn toàn có thể được chia làm ba phần chính : dẫn nhập, cực đỉnh, và kết .

1. Trong phần dẫn nhập, cô gái cho biết hậu cảnh và lý do của chuyến đò:

Vì không biết chắc khi nào chàng sẽ sắp xếp xong mọi việc, cô gái phải hằng đêm ra nơi hẹn, ở đầu làng bên bờ sông Bến Hải. Nàng đã ra nhiều đêm rồi nhưng vẫn không gặp chàng. Đêm ấy, như mọi đêm, nàng ra nơi hẹn để đón chàng qua vĩ tuyến. Nàng nhìn trăng sáng trên trời trong lúc đợi chờ tình nhân trên chuyến đò. Giòng sông Bến Hải ngăn chia quốc gia lóng lánh ánh trăng bạc mầu trong đêm khuya. Màu bạc giòng sông như thể có hai màu của hai miền Nam Bắc, khiến nàng buồn bã than vãn về sự cách ly của hai người ( ” Đêm nay trăng sáng quá anh ơi / Sao ta lìa cách bởi giòng sông bạc hai màu. ” )Con đò nhỏ lênh đênh trên những đợt sóng vỗ nhẹ nhàng trên mặt nước sông. Với chiếc đò con, giòng sông nhỏ trở nên mông mênh bát ngát. Đã bao đêm rồi, nàng chờ mong gặp chàng trong đêm lạnh lẽo nhưng hình bóng chàng vẫn biệt tăm. Ta không rõ nàng hằng đêm ra sông chờ chàng bao nhiêu đêm, nhưng ta hoàn toàn có thể suy đoán qua lời lẽ nhớ nhung, than vã, buồn bã, lo ngại của nàng, chắc nàng đã phải trải nhiều đêm chèo đò ra sông ( ” Lênh đênh trên sóng nước mông mênh / Bao đêm lạnh lẽo em chờ mong gặp bóng chàng. ” )Nàng biết chàng ở xa xôi nơi quê nhà. Trong lúc trông chờ, nàng tưởng tượng hình ảnh chàng rời quê nhà, lặn lội tới nơi hẹn để gặp nàng. Muốn đến nơi hẹn đầu làng bên bờ sông, chàng phải đi băng rừng, qua núi, vượt qua biết bao nhiêu hiểm trở. Không biết khi nào chàng sẽ đến, nhưng nàng sẽ đợi chàng trong chuyến đò suốt đêm, đêm này qua đêm khác, để đưa chàng qua vĩ tuyến ( ” Vượt rừng vượt núi đến đầu làng / Đò em trong đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến. ” ) Hình ảnh chàng vượt rừng vượt núi là một hình ảnh sôi động, chỉ sự cực khổ rời quê nhà để đến nơi hẹn bên sông Bến Hải. Câu ” vượt rừng vượt núi ” cho thấy sự vội vã và quãng đường xa xôi. Nhưng quan trọng hơn, và tinh xảo hơn, nó cũng cho thấy sự bí hiểm, lén lút, nhất là câu đó được tiếp nối đuôi nhau bởi ” đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến. ” Cuộc hẹn vào đêm hôm cho thấy chuyến đi đó là một chuyến đi bí hiểm, tránh né tai mắt của người cầm quyền miền Bắc. Tại sao ?Như đã trình diễn trong phần ” Bối cảnh lịch sử vẻ vang ” ở trên, chính quyền sở tại cộng sản Bắc Việt cố tìm cách ngăn trở dân miền Bắc di cư vào Nam, và nhiều khi còn trừng phạt những người đã cố đi. Dựa vào lời cô gái và toàn cảnh lịch sử dân tộc này, ta hoàn toàn có thể hiểu chàng trai là thành phần bị chính quyền sở tại cộng sản cố cản trở đi vào Nam. Do đó, họ phải hẹn gặp nhau đêm hôm, và chàng phải lặn lội đường xá xa xôi trong lúc tránh né chính quyền sở tại .Nàng sẽ đưa chàng qua vĩ tuyến và cả hai sẽ ở miền Nam. Nàng đã sống trong miền Nam và biết đời sống thanh thản, với đồng ruộng phì nhiêu, tình người nồng ấm bên hương thơm lúa vàng ngào ngạt dâng khắp nơi ( ” Phương Nam ta sống trong thanh thản / Tình ngát hương nồng nàn bên lúa vàng ngào ngạt dâng. ” )

2. Trong phần cực đỉnh, cô gái dùng câu hò và ngân dài để duy trì một hình ảnh huy hoàng trong óc khán giả:

Trước khi đưa đến cực đỉnh, Lam Phương dùng một cách chuyển tiếp tuyệt diệu. Đó là câu hò ngắn gọn ” ơi … ơi … hò ” theo thể cách tiếng hò miền Nam. Tiếng hò Miền Nam là cách diễn tà tâm tình đặc trưng của dân miền Nam. Dân miền Trung và miền Bắc cũng có những lối diễn đạt tương tự như, nhưng lối hò miển Nam có nhiều sắc thái chú trọng vào tâm tình riêng tư mà không nhất thiết phải là cuộc đối đáp giữa trai gái hoặc lời thúc giục chèo thuyền, cày cấy, làm ruộng. Lam Phương dùng ” ơi ơi hò ” để chuyển hình ảnh ruộng đồng phì nhiêu thanh thản sang giòng sông mơ màng và lời than tiếc cho ai nỡ chia đôi hai bờ sông. Bằng cách dùng câu hò ngắn gọn, ngay sau câu mô tả cảnh thanh thản, tình người nồng nàn, và ruộng lúa phì nhiêu ở miền Nam, tác giả tô thêm một nét chấm phá làm điển hình nổi bật bức tranh miền Nam hiền hòa xinh xắn .Dưới ánh trăng thanh, con đò lắc lư theo làn sóng dịu dàng êm ả, giòng sông bát ngát tỏa ra nét đẹp mơ màng. Nàng khắc khoải tâm tư nguyện vọng, buồn thương sao số phận nước non bị ai chia cắt khiến hai người phải xa nhau, mong đợi hội ngộ qua bao nhiêu tháng ngày ( ” Giòng sông mơ màng và đẹp lắm / Anh ơi ai nỡ chia đôi bờ để tình ta ngày tháng phải mong đợi. ” ) Ta nhận ra lời nhẹ nhàng ” ai nỡ chia đôi bờ ” trách móc những người đã tạo ra cảnh quốc gia chia tay. Lam Phương, như hầu hết những nhạc sĩ miền Nam trước 1975, ít khi bày tỏ lời nặng nề về đại chiến. Tác giả biểu lộ đặc thù hiền hòa, yêu thích thanh thản của dân miền Nam, với lời than tiếc ” ai nỡ ” là cái nhận xét khách quan về thực trạng lúc ấy. Tâm tình cô gái còn được biểu lộ một cách chân thành qua ” để tình ta ngày tháng phải mong đợi. ” Người nghe hoàn toàn có thể hơi tuyệt vọng cho lòng ích kỷ của cô gái, chỉ buồn bã vì tình yêu mình phải bị chờ mong. Nhưng ngay sau đó, Lam Phương liên tục dùng chiếc đũa thần của câu hò miền Nam để đưa đến lời ước vọng thầm kín của cô .Cô gái biến thực trạng buồn của sự chia cách mong đợi thành một điểm tích cực, sáng sủa. Tuy xa cách khoảng cách, mối tình hai người vẫn thắt chặt thân mật, và mối tình đó là một nhịp cầu nối liền hai miền. Trong phần tột đỉnh của bài hát, tác giả cho thấy niềm sáng sủa và ước vọng thầm kín của nàng đi xa hơn mối tình giữa hai người. Nàng mơ đến ngày quân miền Nam quay trở lại kinh đô miền Bắc để đem thanh thản cho toàn dân ( ” Hò … hơ … hò … hơ … Em và cùng anh xây một nhịp cầu / Để mai đây quân Nam về Thăng Long / Đem thanh thản sưởi ấm muôn lòng. ” ) Lam Phương chuẩn bị sẵn sàng cho cái tột đỉnh này một cách kỳ diệu. Ông đi từ lời than tiếc cho cảnh chia đôi, nói lên lòng thương tiếc cho mối tình riêng biệt, rồi chuyển tiếp qua câu hò ” hò … hơ … hò … hơ … ” đưa đến lời xác nhận hai người xây nhịp cầu và đạt cực đỉnh với lời mong ước ” quân Nam về Thăng Long ” để đem thanh thản cho quốc gia .

Như sẽ được trình bày sau, cách dùng một khía cạnh đặc thù (tình yêu vị kỷ) để đưa đến một hình ảnh bao quát (đất nước thanh bình) là một kỹ thuật tuyệt vời. Điểm chính yếu của đoạn này là cách dùng câu hò và phần kéo dài giọng. Ngoài câu hò nhẹ nhàng êm ái ngắn gọn, tác giả còn tạo tác dụng mạnh mẽ trên người nghe qua phần kéo dài thể hiện bằng ba dấu lưu trên ba nốt tương ứng với ba chữ “đây,” “ấm,” và “lòng” trong câu “để mai đây quân Nam về Thăng Long/ Đem thanh bình sưởi ấm muôn lòng.” Ta biết dấu lưu cho ca sĩ tự do kéo dài chữ và ngân theo hơi sức hoặc ý muốn diễn tả của mình. Bằng cách dùng phần kéo dài, Lam Phương muốn hình ảnh quân Nam về Thăng Long tồn tại lâu trên óc khán giả.

Tại sao ông muốn hình ảnh đó sống sót lâu bền hơn trong óc người theo dõi ?Đó là vì hình ảnh đó là hình ảnh huy hoàng và là cực điểm của bài hát. Có ba góc nhìn huy hoàng của nhóm chữ ” quân Nam về Thăng Long. “Trước hết, Lam Phương dùng Thăng Long thay vì Thành Phố Hà Nội. Ông cho tôi biết đó là để có vần điệu ( hoàn toàn có thể đi với ” muôn lòng ” ) và cũng gợi ý lịch sử vẻ vang. Theo tôi nghĩ, nguyên do gợi ý lịch sử dân tộc mạnh hơn. Nếu vì vần điệu mà thôi, ông vẫn hoàn toàn có thể sửa lại giai điệu để cho một nốt trầm hợp với TP. Hà Nội, hoặc dùng TP. hà Nội cho giữ vần bằng. Nhưng Thành Phố Hà Nội hoặc Hà Nội Thủ Đô không cho thấy hình ảnh lịch sử dân tộc can đảm và mạnh mẽ bằng Thăng Long .Thứ nhì, với ” quân Nam, ” Lam Phương tái xác nhận góc nhìn lịch sử vẻ vang và những thắng lợi vinh quang trong quá khứ. Ta biết từ lúc Nước Ta mở mang bờ cõi xuống miền Nam từ thời chúa Nguyễn, đã có hai lần ” quân Nam ” vinh quang tiến ra Thăng Long, đánh dẹp quân Bắc. Năm 1786, Nguyễn Huệ, sau khi lấy Phú Xuân của nhà Nguyễn đang bị quân chúa Trịnh chiếm đóng, tiến quân ra Thăng Long dưới chiêu thức ” Phù Lê Diệt Trịnh ” và tàn phá chúa Trịnh, phục sinh nhà Lê. Năm 1802, quân Nam của Gia Long Nguyễn Ánh, truy đuổi quân Tây Sơn và ra Thăng Long chiếm lại Bắc Hà, thống nhất quốc gia .

Thứ ba là khía cạnh quan trọng nhất. “Thăng Long” và “quân Nam” vẽ ra hình ảnh lịch sử huy hoàng và gợi ý một chiến thắng vẻ vang. Nhưng Lam Phương còn có một phép lạ huy hoàng gấp trăm lần hơn thế nữa. Đó là chữ “về.” Chỉ một chữ đó thôi, ông đã lột trần tính chất nhân bản của dân Việt và tình yêu thương đồng bào. Tại sao? Để hiểu lý do, ta hãy hỏi: Tại sao “quân Nam” ở trong miền Nam lại có thể trở “về” “Thăng Long” ở miền Bắc? Ở trong Nam chỉ có đi “ra” Bắc, chứ làm sao “về” được? Trong thời Trịnh Nguyễn phân tranh, Bắc Hà thường được gọi là Đàng Ngoài và Nam Hà thường được gọi là Đàng Trong, có sự phân chia rõ ràng. Vậy tại sao “về”? Chuyện đó chỉ có ý nghĩa nếu quân Nam thực ra cũng là quân Bắc, hoặc nói rõ hơn, không có Nam Bắc phân chia mà cả hai miền đều thuộc về một nước. Vì vậy, tuy quân Nam “ra” Thăng Long, thực ra là “về” lấy lại đất nước của toàn dân, và do đó mới có thể “đem thanh bình sưởi ấm muôn lòng.Xem thêm : Bai Hat Nào Mình Cùng Lên Xe Buýt Nào Mình Cùng Đi Chơi Nhé !”

Còn gì kỳ diệu hơn ?Có thể sẽ có người nói Lam Phương bắt buộc phải dùng chữ ” về ” vì đó là thanh huyền phù hợp với giai điệu, trong khi ” ra ” là thanh không dấu. Tuy nhiên, ông vẫn hoàn toàn có thể sửa lại giai điệu và dùng nốt thích hợp. Ông cho tôi biết ông không viết nốt nhạc, sắp xếp giai điệu trước rồi mới đặt lời, mà hai việc đó xảy ra song song. Nếu không kiếm được lời thích hợp, ông sẽ phải sửa lại nốt nhạc hoặc sửa lại giai điệu, và ngược lại. Do đó, nếu ông muốn nói ” quân Nam ra Thăng Long, ” ông chỉ cần sửa lại giai điệu, vả hoàn toàn có thể sắp xếp nốt nhạc để câu đó được viết lả ” quân Nam tiến ra Thành Phố Hà Nội, ” ” quân Nam Bắc tiến, ” ” quân Nam đến TP. Hà Nội, ” v.v… Ngoài ra, ông vẫn hoàn toàn có thể dùng những chữ thanh huyền khác như ” vào. “

Cũng sẽ có người cho rằng Lam Phương không suy nghĩ tỉ mỉ như tôi phân tách và viết lời nhạc chỉ vì nghe xuôi tai. Câu đó chỉ đúng một phần. Tôi không nghĩ Lam Phương suy nghĩ nhiều ngày cho câu đó, mà chắc chỉ viết ra trong giây phút tự phát. Nhưng như tôi đã trình bày trong các bài trước, chính cái tự phát, không suy nghĩ đắn đo, là sự biểu lộ chân thật nhất, và cái biểu lộ đầy ý nghĩa thần thoại đó mới thực sự cho thấy cái thiên tài của Lam Phương.

Hầu hết những hành vi hoặc ý tưởng sáng tạo thiên tài hoặc cao quý tạo tác dụng vĩ đại không do khu công trình rèn luyện dầy công cho cái công dụng đặc trưng đó, mà do những sáng tạo độc đáo được hun đúc cho một bình diện bao quát hơn, và thường có sẵn hoặc tiềm tàng trước đó. Một người mẹ chuẩn bị sẵn sàng quyết tử tính mạng con người mình bao trùm thân hình đứa con trong cơn bom đạn không phải vì bà được giảng dạy cho việc đó mà là vì lòng thương con đã có sẵn. Một người anh hùng liều mạng chạy vào căn nhà cháy để cứu những nạn nhân lạ lẫm không phải là vỉ người đó được giảng dạy cho việc cứu người trong hỏa hoạn, mà vì lòng nhân đạo và can đảm và mạnh mẽ đã đúc rút từ lâu. Tương tự, bản tính chân thực, lòng nhân bản, tình yêu thương đồng bào và quốc gia của Lam Phương không phải chỉ được hình thành qua một câu trong lúc ông viết bài nhạc, mà đã được hun đúc tiểm tàng trong tâm lý ông và là phần của con người ông, để trong một tích tắc tự phát, ông diễn đạt cái tình người đó qua một câu bất hủ để đời : ” để mai đây quân Nam về Thăng Long, đem thanh thản sưởi ấm muôn lòng. “Một điểm điển hình nổi bật của câu này tương hỗ can đảm và mạnh mẽ cho đặc thù nhân bản vị tha của dân miền Nam là nhóm chữ ” đem thanh thản sưởi ấm muôn lòng. ” Khác hẳn với đặc thù hiếu thắng, tàn khốc của cộng sản Bắc Việt núp dưới bóng ngoại bang Tàu cộng và Liên Xô, quân Nam không về Thăng Long để hủy hoại những kẻ thống trị gian ác hoặc tà quyền, ngụy quân, mà chỉ đem lại thanh thản ấm no cho toàn dân .

3. Trong phần kết, cô gái bày tỏ nỗi lo âu nhưng vẫn giữ niềm tin và lạc quan:

Trở về câu truyện, sau khi mơ ước quân Nam về Thăng Long, cô gái khắc khoải ngóng trông chàng khi màn đêm dần tàn, để mặc những giọt sương đêm rơi đọng trên mi mắt. Nỗi đơn độc thiếu bóng chàng khiến tim nàng lạnh lẽo như buổi chiều mùa đông nơi biên ải xa xôi ( ” Sương khuya rơi thấm ướt đôi mi / Tim em lạnh lẽo như chiều đông ngoài biên thùy. ” )Trong đêm khuya thanh vắng, có tiếng ai hát bài ca buồn thảm, khiến nàng chạnh nhớ ngày hai ngưởi chia tay nhau trước khi nàng vào Nam ( ” Ai gieo chi khúc hát lâm ly / Như khơi niềm nhớ cuộc từ ly lòng não nùng. ” )Thế rổi, như mọi đêm trước, vẫn không thấy bóng hình chàng trong đêm hôm chập chùng, núi non trùng điệp, nàng bùi ngùi thương xót lo ngại cho tình nhân chắc đang gặp khốn khó nơi quê nhà ( ” Bùi ngùi nhìn cách xa ngàn trùng / Giờ đây anh điêu linh nơi quê nhà đang chìm đắm. ” ) Tại sao nàng có ý nghĩ tình nhân đang bị điêu linh nơi quê nhà ? Vào khoảng chừng thời hạn đó, cuộc chiến tranh hai miển chưa bùng nổ, vì hiệp định Geneva mới được ký và Ủy Ban Quốc Tế đang giám sát cuộc ngừng bắn. Do đó, ” điêu linh ” đây không hề ám chỉ tai ương cuộc chiến tranh. Nhưng ta hiểu đời sống người dân dưới chính sách cộng sản rất khổ cực cả về niềm tin lẫn vật chất. Cuộc sống con người như bị ” chìm đắm ” trong ngục tù bùn lầy. Cuộc cải cách ruộng đất đẫm máu đang xảy ra khấp nơi trên những vùng đồng quê miền Bắc lúc ấy, dẫn đến cuộc thảm sát 172.008 người. Ngoài ra, như trình diễn ở trên, chính quyền sở tại cộng sản cố ngăn cản dân miền Bắc di cư vào Nam và trừng phạt những người cố gắng nỗ lực ra đi. Do đó, khi không thấy tình nhân đến nơi hẹn qua suốt bao nhiêu đêm, cô gái lo âu và nghĩ chàng đang bị khốn khó khi đang tìm đường ra đi .Đêm này cũng như bao đêm khác, chàng vẫn không đến, khiến nàng buồn bã thổn thức dưới ánh trăng trắng ngà. Nhưng nàng vẫn không nản chí, và thả hồn mơ đến ngày hội ngộ với tình nhân để sống bên nhau trong tình ấm ( ” Bao đêm thổn thức dưới trăng ngà / Hồn đắm say chờ đón ngày anh về sưởi lòng nhau. ” ) Tại đây, ta thấy lại lần nữa tình yêu thương đồng bào, không phân biệt Nam Bắc khi tác giả dùng chữ ” về ” trong ” chờ đón ngày anh về sưởi lòng nhau. ” Câu này xác nhận chữ ” về ” trong ” quân Nam về Thăng Long ” không phải là chữ lựa chọn chỉ để nghe xuôi tai hoặc thuận vần điệu. Đối với tác giả, nơi nào trên quốc gia cũng là quê nhà, và do đó mặc dầu anh ở Bắc vượt vĩ tuyến để vào Nam, anh cũng ” về ” quê nhà sưởi ấm lòng nhau .Qua lời cô gái kể lể tâm sự, người theo dõi thương cô gái, nỗi đơn độc, ước vọng, và mối tình cách chia của cô. Mối tình đó lồng trong một mối tình cao quý hơn là tình yêu quê nhà và đồng bào. Khán giả cảm nhận nỗi đơn độc ngọt ngào trong màn đêm, đi theo những biến thể của tâm trạng cô gái, qua cực đỉnh kỳ vọng cho một vinh quang thanh thản cho toàn dân, và sau cuối tham vọng cho ngày xum họp với tình nhân. Giai điệu và tiết tấu làm điển hình nổi bật sáng tạo độc đáo thêm. Trong phần dẫn nhập và kết, giai điệu êm ái, điều hòa, uyển chuyển, tiết tấu trung bình, thích hợp cho kể lể tâm tình. Trong phần cực đỉnh, giai điệu biến hóa, tiết tấu chậm, cộng thêm với câu hò, tạo tác dụng mạnh trên người theo dõi .C. Câu chuyện được diễn đạt qua kỹ thuật phối hợp tả cảnh và tả tình thật rực rỡ :Bài hát ” Chuyện Đò Vĩ Tuyến ” là lời kể lể tâm trạng của cô gái mong đợi tình nhân đến để cùng nhau đi trên chuyến đò qua vĩ tuyến vào Nam. Câu chuyện được miêu tả linh động, đầy tình cảm, và hiệu suất cao qua những kỹ thuật diễn đạt độc lạ .

1. Tác gỉả phối hợp tả cảnh và tả tình với kỹ thuật táo bạo nhưng thật hữu hiệu:

Lam Phương kể câu truyện qua lời cô gái với những sắc thái điển hình nổi bật của tả cảnh và tả tình .Trong tả cảnh, ông phối hợp sắc tố, khoảng trống, thời hạn, và những giác quan một cách ngặt nghèo. Ông dùng sắc tố linh động vẽ ra hình ảnh cảnh đêm khuya ( màu bạc của nước sông lóng lánh dưới ánh trăng sáng, màu ngà của trăng đêm ), cảnh đồng ruộng phì nhiêu ( màu vàng của lúa chín ). Những yếu tố khoảng trống ( mông mênh, vượt rừng vượt núi, đầu làng, phương Nam, biên thùy, ngàn trùng, quê nhà ) được link ngặt nghèo với thời hạn ( đêm nay, đêm thâu, chiều đông, bao đêm ). Chỉ trong một đêm, ông đưa người theo dõi qua toàn thể quốc gia Nước Ta, khởi đầu với trăng sáng trên trời, xuống con đò nhỏ lênh đênh trên giòng sông Bến Hải, chuyển bất thần sang quê nhà chàng đi qua rừng núi tới nơi hẹn ở đầu làng, lân la qua khắp miền Nam đầy lúa vàng, trở lại Hà Nội Thủ Đô Thăng Long, rồi lan rộng ra nơi biên thùy xa xôi, sau cuối quay trở lại con đò dưới trăng ngà. Lam Phương tinh xảo đưa người nghe chìm vào cảnh tượng qua những giác quan : xúc giác ( lạnh lẽo, sưởi ấm, thấm ướt, sưởi lòng ), thị giác ( trăng sáng, bạc hai màu, nhìn … ngàn trùng ), thính giác ( khúc hát, thổn thức ), và khứu giác ( ngát hương, ngào ngạt ) .Trong tả tình, ông biểu lộ tâm trạng cô gái qua những tiến trình trong lúc chờ tình nhân : than phiền ( ” sao ta lìa cách ” ), mong mỏi ( ” chờ mong gặp bóng chàng ” ), sôi sục ( ” vượt rừng vượt núi ” ), sung sướng ( ” sống trong thanh thản ” ), trách móc ( ” ai nỡ chia đôi ” ), kỳ vọng ( ” xây một nhịp cầu, ” ” quân Nam về Thăng Long, ” ” đem thanh thản ” ), đơn độc ( ” tim em lạnh lẽo ” ), nhớ nhung ( ” khơi niềm nhớ ” ), buồn bã ( ” não nùng, ” ” bùi ngùi, ” ” thổn thức ” ), lo âu ( ” anh điêu linh ” ), mơ mộng ( ” đắm say ” ). Chỉ trong một đêm mà tác giả miêu tả đủ mọi tâm trạng của cô gái với những cường độ tình cảm khác nhau. Khán giả được đưa qua những biến thể của tâm trạng này, không ý thức rõ ràng mà chỉ cảm thấy một nỗi buồn nhẹ nhàng len lỏi qua những bức chụp ( snapshots ) của cảnh tượng cô gái chờ tình nhân trên con đò vào đêm khuya. Khán giả không bị ngộp thở bởi những hình ảnh đơn cử liên tục và cũng không bị nhàm chán qua những lời kể lể tâm tình. Lam Phương đạt được công dụng này qua cách phối hợp tuyệt vời giữa ” cho thấy ” và ” kể ” như được trình diễn sau đây .Trong những bài trước, tôi nhấn mạnh vấn đề kỹ thuật ” cho thấy, đừng kể ” và ” kể, đừng cho thấy ” trong việc miêu tả cảnh tượng. ” Kể ” và ” cho thấy ” phải được dùng một cách cân đối, và tùy vào hậu quả của công dụng. Có những cảnh được miêu tả linh động và hấp dẫn qua ” cho thấy ” và có những cảnh được diễn tả hữu hiệu qua ” kể. ” Với câu truyện cô gái chờ tình nhân trên con đò bên bờ sông vào đêm khuya trong toàn cảnh quốc gia chia đôi, cách miêu tả nào hay hơn ? Lam Phương cho ta câu vấn đáp : cả hai .Nhưng cả hai bằng cách nào ? Lam Phương dùng một kỹ thuật táo bạo : luân phiên. Đó là kỹ thuật sắp xếp ” cho thấy ” và ” kể ” luân phiên nhau một cách mạch lạc, có thứ tự, đi từ cảnh tượng này sang cảnh khác một cách uyển chuyển. Tại sao táo bạo ? Kỹ thuật này có điểm nguy hại là cách miêu tả tổng quát có vẻ như giả tạo, mưu mẹo, và người nghe có cảm tưởng bị lôi kéo dưới mánh khoé của tác giả và dễ có ác cảm. Nhưng Lam Phương tài tình tránh né cái nguy khốn đó bằng cách dàn xếp những cảnh theo một thứ tự tự nhiên, nhã nhặn, đưa lên cực điểm, rồi đi xuống nhẹ nhàng .Hình 1 minh họa những câu trong ca khúc với ” cho thấy ” và ” kể ” luân phiên nhau. Màu vàng là ” cho thấy ” và màu xanh dương là ” kể. “Ta nhận ra kiểu luân phiên không theo một mẫu cố định và thắt chặt mà có những biến thể. Thí dụ ” Em và cùng anh xây một nhịp cầu ” và ” Để mai đây quân Nam về Thăng Long ” là hai câu ” cho thấy ” liên tục ; ” Đò em trong đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến ” và ” Phương Nam ta sống trong thanh thản ” là hai câu ” kể ” liên tục. Bằng cách đổi khác nhịp luân phiên này, Lam Phương tránh chính sách máy móc và tạo thêm phần sôi động .Mỗi câu không trọn vẹn là ” cho thấy ” hoặc ” kể. ” Vài câu ” cho thấy ” có chút ” kể ” và vài câu ” kể ” có chút ” cho thấy. ” Thí dụ câu ” Sao ta lìa cách bởi giòng sông bạc hai màu ” là câu kể ( lìa cách ) nhưng có chút ” cho thấy ” qua ẩn dụ ” hai màu ” ; câu ” Giòng sông mơ màng và đẹp lắm ” là câu ” cho thấy ” ( mơ màng ) nhưng có chút ” kể ” ( đẹp ). Bằng cách pha lẫn chút ” cho thấy ” trong câu ” kể ” và ngược lại, Lam Phương làm tăng sự tự nhiên trong cách diễn đạt, và giúp người nghe hòa nhập vào tâm tư nguyện vọng cô gái một cách thuận tiện vì có sự chuyển tiếp .Ta thấy những câu luân phiên này ngày càng tăng cường độ cho đến cực đỉnh ( khung đỏ trong Hình 1 ). Sau đó, cường độ giảm xuống và nhẹ nhàng trôi đi và lên cao một chút ít lúc hết. Các cường độ tình cảm này như sau :

Than thở → Mong mỏi → Sôi nổi → Vui tươi→ Trách móc → Hy vọng (cực điểm) → Cô đơn → Nhớ nhung → Buồn bã → Lo âu → Mơ Mộng

Cách xếp đặt những biến thể của tâm tư nguyện vọng cô gái rất tinh xảo và người theo dõi không nhận ra rõ ràng, nhưng cảm nhận được một cách nhẹ nhàng nhờ sự chuyển tiếp lờ đờ. Ngay cả khi được dẫn lên đến cực đỉnh, người theo dõi không thấy cái kích thích mạnh mà chỉ biết lâng lâng trong một nỗi niềm đê mê. Chỉ đến khi sang đoạn kết, với câu ” Sương khuya rơi thấm ướt đôi mi ” trở lại phiên khúc kể lể tâm tình, người theo dõi mới hoàn hồn, đắm chìm theo lời cô gái, để cơn đê mê đó vương vấn theo sau .Lam Phương còn dùng một kỹ thuật rực rỡ rất khó triển khai. Đó là link tả cảnh và tả tình đồng điệu ( synchronously ) với ” cho thấy ” và ” kể. ” Khi tả cảnh, ông ” cho thấy, ” và khi tả tình, ông ” kể. ” Thí dụ, câu ” Đêm nay trăng sáng quá anh ơi ” tả cảnh, và ông cho thấy ” trăng sáng ” ; câu ” Sao ta lìa cách bởi giòng sông bạc hai màu ” tả tình và ông kể ” lìa cách ” ; câu ” Lênh đênh trên sóng nước mông mênh ” tả cảnh, và ông cho thấy ” lênh đênh, ” ” mông mênh ” ; câu ” Bao đêm lạnh lẽo em chờ mong gặp bóng chàng ” tả tình, và ông kể ” bao đêm, ” ” chờ mong. “

2. Kỹ thuật chuyển tiếp từ đặc thù sang bao quát và tương phản tạo tác dụng mạnh trên khán giả:

Một kỹ thuật rực rỡ mà Lam Phương dùng trong việc diễn đạt cảnh tượng, tình cảm, và tâm trạng cô gái là cách chuyển từ hình ảnh đặc trưng sang hình ảnh bao quát, tương phản với hình ảnh đặc trưng. Kỹ thuật này rất hiệu suất cao để trình diễn ý tưởng sáng tạo một cách lờ đờ và tránh những cảnh hoặc lời bất thần mà người theo dõi không kịp sẵn sàng chuẩn bị. Quan trọng hơn, kỹ thuật này có công dụng mạnh trên người theo dõi vì người theo dõi dễ bị hấp dẫn vào sự tương phản hơn là sự tương tự như. Thí dụ, nếu bạn nói với một người bạn, ” Anh hai tôi giàu kếch xù. ” Câu đó không có công dụng mạnh lắm, và người bạn chắc chỉ gật đầu cho qua chuyện. Nhưng nếu bạn nói, ” Chị ba tôi làm nghề rửa bát ở nhà hàng quán ăn với lương USD 10 USD một giờ trong khi anh tôi giàu kếch xù, ” thì người nghe quan tâm nhiều hơn, và cái giàu kếch xù của ông anh hai trở nên quan trọng. Người nghe có được hai qui chiếu so sánh : mối liên hệ họ hàng giữa anh hai và chị ba, và cống phẩm nghèo khó của chị ba, và do đó có ấn tượng mạnh với sự giàu sang của ông anh hai .Trong câu ” Anh ơi ai nỡ chia đôi bờ để tình ta ngày tháng phải mong đợi, ” cô gái trách việc quốc gia chia đôi đã khiến hai người phải mong đợi. Cái hậu quả đặc trưng và trực tiếp của quốc gia chia đôi là hai người bị xa cách. Như đã trình diễn ở trên, câu này nghe có vẻ như ích kỷ vì cô gái chỉ tha thiết đến mối tình của mình. Nhưng ngay sau đó, cô gái biểu lộ tham vọng cao quý hơn, bao quát hơn. Đó là đem thanh thản cho toàn dân. Ta thấy nếu ngay từ lúc đầu cô gái nói đến cái tham vọng cao quý này, người theo dõi sẽ không có một ấn tượng mạnh vì không có một qui chiếu so sánh. Ngoài ra, người theo dõi có cảm tưởng cô gái giả tạo. Bằng cách khởi đầu từ hình ảnh đặc trưng cho thực trạng riêng mình, cô gái thiết lập một qui chiếu so sánh và bày tỏ lòng thành thật. Tuy có chút ích kỷ, cô gái tạo được sự đáng tin. Do đó, khi cô nói đến ước vọng đem thanh thản cho toàn dân, người theo dõi có được sự so sánh và tin được đó quả thật là ước vọng chân thành của cô. Ngoài ra, cái ước vọng ” Đem thanh thản sưởi ấm muôn lòng ” là ước vọng cao quý cho toàn dân, tương phản với lời than vãn riêng biệt ” để tình ta ngày tháng phải mong đợi ” trước đó. Chính cái tương phản đó tạo nên công dụng can đảm và mạnh mẽ trên người theo dõi .Tương tự, trong câu ” Vượt rừng vượt núi đến đầu làng / Đò em trong đêm thâu sẽ đưa chàng sang vĩ tuyến, ” tác giả cho thấy hình ảnh đặc trưng của cuộc hành trình dài đi qua vĩ tuyến, nhưng không lý giải nguyên do. Hình ảnh đó thật sôi sục, sôi động, khó nhọc, khó khăn vất vả ( ” Vượt rừng vượt núi ” ) khiến người theo dõi tự hỏi tại sao. Câu sau đó cũng chỉ nói cô gái sẽ đưa anh sang vĩ tuyến mà không cho biết nguyên do. Với những người không quen thuộc lịch sử vẻ vang Nước Ta và hiệp định Geneva năm 1954, họ sẽ không biết nguyên do. Nhưng ngay sau đó, câu sau đó cho biết nguyên do qua một hình ảnh bao quát, to lớn ở miền Nam. Đó là đời sống thanh thản, đầy tình cảm, và phong phú của miền Nam, tương phản với cảnh khó nhọc chàng phải trải qua trong cuộc hành trình dài đến gặp nàng ( ” Phương Nam ta sống trong thanh thản / Tình ngát hương nồng nàn bên lúa vàng ngào ngạt dâng. ” )Bằng cách khởi đầu với hình ảnh đặc trưng, rõ ràng, và hạn hẹp rồi đưa đến một hình ảnh to lớn, bao quát, và có ý nghĩa cao xa, tương phản với hình ảnh đầu, tác giả tạo công dụng mạnh trên người theo dõi một cách nhẹ nhàng, ” nhã nhặn, ” và giúp người theo dõi quý, coi trọng cái hình ảnh bao quát cao xa đó .

3. Cách dùng chữ bình dị và mỹ từ hiệu quả tô điểm thêm nét sống động và tình cảm của câu chuyện:

Lam Phương là bậc thầy của cách dùng chữ có hiệu suất cao .Ông dùng từ ngữ đơn giản và giản dị, đơn sơ, không cầu kỳ bóng bẩy, tương thích với thực chất đơn thuần, hiền hòa của dân Việt. Nhưng có cái gì tinh lọc trong việc xếp đặt ngôn từ đơn gỉản đó. Thí dụ, câu tiên phong, ” Đêm nay trăng sáng quá anh ơi, ” thật là tầm trung. Chữ ” quá ” và ” anh ơi ” là những ngôn từ ta dùng hàng ngày. Nhưng tác giả dùng đó là câu khởi đầu, và theo sau là lời than vãn, ” Sao ta lìa cách bởi giòng sông bạc hai màu, ” khiến khán gỉả giật mình vì cái tương phản ( ” trăng sáng ” hàm ý vui vẻ, tương phản với ” lìa cách ” ). ” Anh ơi ” không còn là một câu gọi thường thì nữa, mà trở thành một câu buồn than thống thiết. Ta thấy ” anh ơi ” lần nữa trong ” Anh ơi ai nỡ chia đôi ” có công dụng tựa như .Ông dùng động từ mạnh ( mạnh đây là mạnh về tạo tác dụng, không phải mạnh về hoạt động vật chất ) : lìa cách, lênh đênh, vượt, dâng, xây, về, sưởi, rơi thấm, gieo, khơi, thổn thức, đắm say ; tính từ tượng hình, gây ấn tượng mạnh, linh động : ( trăng ) sáng, ( sông ) bạc, ( nước ) mông mênh, ( đêm ) thâu, ( đêm / tim ) lạnh lẽo, ( hương ) nồng nàn, ( lúa vàng ) ngào ngạt, ( sông ) mơ màng, ( đôi mi ) ướt, ( khúc hát ) lâm ly, ( lòng ) não nùng, ( anh ) điêu linh, ( quê nhà ) chìm đắm, ( trăng ) ngà .Ông dùng ẩn dụ một cách tinh lọc, và đúng chuẩn. Thí dụ ” bạc hai màu ” ám chỉ hai miền Nam Bắc, ” nhịp cầu ” hàm ý tình yêu thương tuy xa cách, ” sưởi ấm ” hàm ý niềm hạnh phúc. Ngoài ra, ông dùng mỹ từ / so sánh tinh xảo, gợi hình, và có công dụng mạnh. Thí dụ, trong câu ” em chờ mong gặp bóng chàng, ” chữ ” bóng ” là một mỹ từ tuyệt vời, nói lên tâm trạng tha thiết, gần như là vô vọng của cô gái. Nàng chỉ cần thấy ” bóng ” chàng thôi là đủ sung sướng rồi. Trong câu ” Sương khuya rơi thấm ướt đôi mi, ” ông vẽ ra đôi mi ướt, gợi ý cho nước mắt đọng lộng lẫy .Với chỉ 21 câu, bài hát là một đoạn phim sôi động diễn tả cảnh cô gái đợi chờ tình nhân trên con đò nhỏ giữa lòng sông bát ngát trong đêm khuya sáng trăng để cùng ̣ vượt qua vĩ tuyến đến vùng thanh thản phong phú .D. Kết Luận :Ca khúc ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” là một tuyệt tác phẩm, xuất sắc cả nhạc lẫn lời. Với giai điệu nhẹ nhàng, tiết tấu biến hóa theo ý, cộng với lời nhạc bình dị, đơn sơ và cách diễn đạt điêu luyện, ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” tha thiết nói lên tâm trạng người dân Việt trong thời quốc gia chia đôi. Qua câu truyện đơn thuần của cô gái chờ đón ngưởi yêu trên con đò để sang vĩ tuyến, nhạc sĩ Lam Phương biểu lộ tâm tình hiền hòa, thực chất nhân bản, yêu thương đồng bào và quốc gia của người miền Nam .Cậu trai 18 tuổi Lam Phương vẽ ra bức tranh sôi động như một chứng nhân lịch sử dân tộc với ý tưởng sáng tạo thâm thúy, phức tạp và lối diễn đạt độc lạ của một thiên tài âm nhạc. Ca khúc ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến ” đã làm rung động con tim hàng triệu người dân Việt trong gần 60 năm qua và sẽ mãi mãi trong những thế hệ sau .

CẢM TẠ

Tôi xin có lời chân thành cảm tạ nhạc sĩ Lam Phương đã chấp thuận đồng ý cho tôi có cuộc chuyện trò với ông về những tác phẩm của ông và vấn đáp cặn kẽ những câu hỏi chi tiết cụ thể về những bài hát, kể cả bài ” Chuyến Đò Vĩ Tuyến, ” mặc dầu tuổi cao sức yếu. Nhạc sĩ Lam Phương biểu lộ một tâm hồn nghệ sĩ thiết tha với âm nhạc. Ông là một thiên tài xuất chúng với thực chất bình dị, đầy tình cảm, và nhiệt tình trong tình yêu thương đồng bào và quốc gia. Đất nước Nước Ta hãnh diện có nhạc sĩ Lam Phương đã góp phần một sự nghiệp vĩ đại trong nền âm nhạc Nước Ta trong việc phát huy văn hóa truyền thống dân tộc bản địa sáng ngời mãi mãi .

Tôi cũng có lời cảm tạ các bạn trên trang mạng Dân Làm Báo, nhất là các bạn Nguyễn Văn Khôi, emSAIGON, Sài gòn, daubetangthuong, mythanh, và bức xúc, đã có lời khích lệ trong các bài về âm nhạc trước và giúp tôi có ý định viết bài này, đặc biệt là lời yêu cầu của bạn Nguyễn Văn Khôi.

( PS : Bài viết này được nhạc sĩ Lam Phương đọc và đồng ý chấp thuận cho đăng. Khi ông gọi điện thoại cảm ứng cho tôi sau khi đọc xong bài này, ông rất nhún nhường và nói, ” Khi tôi viết bài hát, tôi viết bằng con tim. ” Tôi nói, ” Vâng, cháu hiểu. Nhưng hầu hết những thiên tài không biết họ là thiên tài. ” Tôi kỳ vọng ông tin lời tôi. )

Source: https://nhacchuong.net
Category: Bảng xếp hạng nhạc chuông