Chí làm trai (Nguyễn Công Trứ) – Con đường công danh sự nghiệp cho đời – Kênh văn học, lời bài hát, status tâm trạng

Chí làm trai (Nguyễn Công Trứ) là một bài thơ hay viết về đề tài quan niệm anh hùng của nhà thơ. Đây là một vấn đề khía cạnh rất được quan tâm ở giai đoạn ấy. Và cũng có không ít nhà thơ viết về đề tài này. Chẳng hạn như Thuật hoài của Phạm Ngũ Lão. Tuy nhiên ở đây ta có thể cảm nhận được cốt cách chí khí lập công danh để được ghi lại sự nghiệp cho đời. Hãy cùng nhau theo dõi bài viết này của chúng tôi nhé!

Nội Dung

Vòng trời đất dọc ngang ngang dọc
Nợ tang bồng vay trả trả vay
Chí làm trai nam bắc đông tây
Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể

Nhân sinh thế thuợng thuỳ vô nghệ
Lưu đắc đan tâm chiếu hãn thanh
Đã chắc ai rằng nhục rằng vinh
Mấy kẻ biết anh hùng thời vị ngộ

Cũng có lúc mây tuôn sóng vỗ
Quyết ra tay lèo lái trận cuồng phong.
Chí những toan xẻ núi lấp sông
Làm nên tiếng anh hùng đâu đấy tỏ

Đuờng mây rộng thênh thênh cử bộ
Nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo
Thảnh thơi thơ túi ruợu bầu.

Có thể nói chí làm trai là một bài thơ, một bài hát nói xuất sắc trong sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ. Ở đây bài thơ này đã biểu lộ được khí thế hăm hở lập sự nghiệp để ghi lại sự nghiệp cho đời .
Theo ý niệm xưa, người con trai sinh ra trên đời là phải đầu đội trời, chân đạp đất và cũng phải mang nợ tang bồng. Tức là có năng lực bán cung tên nếu hiểu theo nghĩa đen. Còn nếu nghĩa bóng thì câu nói này có nghĩa là đã là đấng đàn ông thì cần phải chí ở bốn phương và tung hoành trời đất giúp vua trả nợ nước, nợ đời. Chứ không hề an nhàn trong xó nhà và càng không hề mang thói nữ nhi thường tình mà cần phải đem tài trí tranh đua với đời .

Vòng trời đất dọc ngang ngang dọc
Nợ tang bồng vay trả trả vay
Chí làm trai nam bắc đông tây
Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể

Nhân sinh thế thuợng thuỳ vô nghệ
Lưu đắc đan tâm chiếu hãn thanh
Đã chắc ai rằng nhục rằng vinh
Mấy kẻ biết anh hùng thời vị ngộ

Những ai có chí nam nhi thì thường đua tranh với đời và mang tầm vóc vô cùng to lớn. Đó là vòng trời đất trong bốn bể. Tuy mang nợ tang bồng nhưng cũng phải hết sức sòng phẳng hay nói cách khác là có vay thì phải có trả. Ở đoạn này với giọng điệu hào hùng ta có thể cảm nhận được điều đó. Nó làm gợi hình ảnh và cũng như nam nhi ở đời đang tung hoành trời đất và vẫy vùng.

Đã là con người ở đời ai cũng phải có một cái nghề, đó cũng chính là cách mà con người ta mưu sinh. Tuy nhiên điều quan trọng nhất chính là cần pahri biết tạo ra sự sự nghiệp sự nghiệp để được lưu danh sử sách và đó cũng chính là tiếng vang muôn đời. Mặc dù vậy cũng không nên lấy thành bại, vinh nhục để bàn luận một cách phiến diện và vội vã. Và cũng càng không nên xem thường những người có chí làm trai nhưng lại chưa gặp thời thế .
Để hiện thực hóa ý niệm của mình, nhà thơ đã chỉ rõ bằng những hành vi đơn cử, những việc làm đơn cử. Ở đây nhà thơ đã hình tượng trải qua cái chất ước lệ tượng trưng để lấy cái kỳ vĩ mà nói lên cái khát vọng về công danh sự nghiệp, chí đàn ông của người anh hùng .

Cũng có lúc mây tuôn sóng vỗ
Quyết ra tay lèo lái trận cuồng phong.
Chí những toan xẻ núi lấp sông
Làm nên tiếng anh hùng đâu đấy tỏ

Nguyễn Công Trứ đã mượn hình narh mây tuôn và buồm lái là hai hình ảnh tượng trưng để nói lên cảnh ngộ quốc gia đang buổi khó khăn vất vả loạn lạc. Khi đó đấng đàn ông cần phải ra sức để giúp ích cho đời. Đem công sức của con người của mình để giải cứu cho quốc gia và làm sáng ngời lòng trung quân ái quốc. Sở dĩ có điều này bởi ông đã trải qua rất nhiều thăng trầm và biến cố của cuộc sống. Tuy nhiên ông đã sống và hành vi đúng như ý niệm chí làm trai mà ông chuyển tải trong bài thơ .

Khổ cuối cùng của bài thơ chính là khổ xếp và câu cuối cùng chính là câu keo khi chỉ có 6 từ. Ở đây nhà thơ đã mượn hình ảnh ấn dụ để ý nói thi đỗ và sẽ lập được công danh. Và khi đó có quyền được thành thơi vui sướng bầu bạn cùng rượu và ngăm nhìn trăng thanh gió mát, đó cũng chính là một cách để hưởng lạc.

Đuờng mây rộng thênh thênh cử bộ
Nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo
Thảnh thơi thơ túi ruợu bầu.

Để làm rõ điều này nhà thơ đã sử dụng một giọng thơ nhẹ nhàng và thư thái để diễn đạt niềm sung sướng tự hào. Đó là khi đã hoàn thành xong chí làm trai, đã trả hết nợ tang bồng và cũng đã làm tròn nghĩa vụ và trách nhiệm với đời .

Chí làm trai là một quan niệm về anh hùng của Nguyễn Công Trứ. Ở đây ta cảm nhận được một chí khí của tuổi trẻ của những người thanh niên. Đó cũng chính là nhân cách của nhà thơ. Đặc biệt ông có công rất lớn trong việc di dân, lập ấp, khai khẩn đất hoang. Đó cũng chính là cách mà nhà thơ hiện thực hóa quan niệm của mình. Đó cũng chính là giá trị mà bài thơ Chí làm trai mang lại.

Source: https://nhacchuong.net
Category: Bảng xếp hạng nhạc chuông